การเลือกกินคลีน หรือกินอาหารที่ไม่แปรรูป ไม่ปรุงแต่งนั้น คือหนึ่งในวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี แต่หลายคนอาจไม่ทราบว่า วิธีการนี้อาจไม่เหมาะสำหรับทุกคน โดยเฉพาะคนที่มีภาวะโภชนาการต่ำ, มีมวลกล้ามเนื้อน้อย, กระดูกพรุน หรือเครียดสะสม นอกจากนี้ยังมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนอีกหลายอย่าง ซึ่งควรทำความเข้าใจให้ชัดเจน ก่อนที่จะเริ่มกินคลีน
เช็กความเข้าใจสักนิด ก่อนเริ่มกินคลีน
อาหารคลีน ไม่เท่ากับอาหารเพื่อสุขภาพ
อาหารคลีน เป็นอาหารที่เลือกรักษาธรรมชาติของอาหารไว้ให้มากที่สุด ปรุงแต่งน้อยที่สุด ในขณะที่ยังต้องกินให้ครบ 5 หมู่และหลากหลาย แต่บางคนกินคลีน โดยเลือกกินแต่ผักผลไม้ หรือกินอาหารคลีนทำเอง โดยตัดไขมันและคาร์โบไฮเดรตออกเกือบทั้งหมด ซึ่งพฤติกรรมลักษณะนี้ จะไม่ถือว่า เป็นการกินอาหารเพื่อสุขภาพแน่นอน
อาหารคลีน ไม่ใช่อาหารลดน้ำหนัก
หลายคนเข้าใจผิดว่า การกินคลีน เท่ากับการกินเพื่อลดน้ำหนัก ซึ่งความจริงแล้ว น้ำหนักที่ลดลงหลังจากเริ่มกินคลีน อาจเป็นแค่ผลพลอยได้ จากการกินผักผลไม้เยอะขึ้น จนทำให้กินแป้งได้น้อยลงเท่านั้น แต่ถ้าบางคนกินคลีนแบบไม่เช็กแคลอรี ไม่ดูน้ำตาลแฝง แล้วกินแต่ผลไม้น้ำตาลสูง กินทุเรียน, กล้วยหอม, มะม่วงสุก, ฝรั่ง หรือกินคาร์บแบบไม่ยั้ง ทั้งข้าวกล้อง, ข้าวโอ๊ต, สปาเกตตีโฮลวีต เกินกว่าพลังงานที่ใช้ในแต่ละวัน อาจจะทำให้อ้วนขึ้นกว่าเดิมด้วย
การเติมสารบางชนิด ไม่ได้ทำให้อาหารน่ารังเกียจ
ถ้าถามสายคลีนว่า กินคลีนห้ามกินอะไรบ้าง ? บางคนอาจเข้มงวดจนตอบว่า ห้ามเติมสารปรุงแต่งทุกชนิด เช่น ไม่ดื่มนมที่ใส่วิตามินดีเพิ่ม ไม่กินสลัดที่โรยเกลือ เพราะเมื่อเติมแล้วอาจทำให้รู้สึกว่า อาหารไม่สะอาด กลายเป็นอาหารที่น่ารังเกียจ โดยเฉพาะในคนที่เป็นโรคคลั่งกินคลีน (Orthorexia Nervosa) อาจจำกัด จนเสี่ยงขาดสารอาหารสำคัญบางชนิดได้
เทคนิคเริ่มกินคลีนแบบถูกวิธี เพื่อสุขภาพดีถาวร
อย่ารีบร้อน
เริ่มปรับพฤติกรรมการกินคลีนทีละน้อย อย่าเคร่งครัดจนเกินไป เพราะอาจทำให้ถอดใจตั้งแต่ช่วงแรก อาจเริ่มจากการเพิ่มผักลงในมื้ออาหารมากกว่าเดิม แล้วเปลี่ยนจากน้ำปลามาใช้ซีอิ๊วขาวแบบไม่มีผงชูรสแทน หรือค่อย ๆ ผสมข้าวกล้องปนกับข้าวขาว จนเหลือข้าวกล้องอย่างเดียว
ทำอาหารกินเอง
การเลือกอาหารคลีนทำเอง จะทำให้เรามั่นใจได้ว่า อาหารมีความคลีนตรงตามที่ต้องการ โดยสามารถเลือกรสชาติที่ถูกใจได้ ซึ่งควรหมุนเวียนเมนูอาหารไปเรื่อย ๆ เพื่อช่วยให้กินคลีนได้อย่างต่อเนื่อง ไม่รู้สึกเบื่อหรือจำเจ และถ้าหากมีเวลาว่าง ควรซื้อวัตถุดิบคลีนตุนไว้อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง เพื่อให้รักษาวินัยได้ง่ายขึ้น
อย่าฝืนกินของที่ไม่ชอบ
กินคลีนห้ามกินอะไรบ้าง ? ไม่ว่าจะกินคลีน กินคีโต หรือกินอาหารสุขภาพแบบไหน ก็ไม่ควรฝืนกินสิ่งที่ตัวเองไม่ชอบ ถึงแม้จะเป็นสิ่งที่ได้รับการยืนยันว่า ดีต่อสุขภาพก็ตาม เพราะยังมีวัตถุดิบอีกมากมายที่ใช้ทดแทนได้
อย่าปล่อยให้หิว
อีกหนึ่งวิธีดูแลตัวเองให้สุขภาพดี ที่เริ่มได้พร้อมกับการกินคลีน คืออย่ามองข้ามความรู้สึกหิวที่เกิดขึ้น เพราะนอกจากจะทำให้คุณกินแบบยั้งไม่อยู่ในมื้อถัดไปแล้ว ยังอาจทำให้รู้สึกเครียดและกดดัน จนเลิกล้มความตั้งใจได้ง่าย ๆ
อย่าแอบโกง
ชีทเดย์ (Cheat Days) คือวันที่จะเลือกกินได้ตามใจ แต่สำหรับการกินอาหารเพื่อสุขภาพ ที่เน้นความยั่งยืนนั้น ไม่ควรอนุญาตให้มีชีทเดย์ เพราะเสี่ยงต่อการหลุดกินคลีนได้ แต่ถ้าหากคุณโหยหาชีทเดย์มาก ต้องกลับมาสำรวจว่า คุณเคร่งครัดกับตัวเองเกินไปหรือเปล่า
สรุป
การเริ่มกินคลีน ฟังดูแล้วเหมือนเป็นเรื่องยาก บางคนจินตนาการถึงอาหารรสจืด แต่ความจริงแล้ว การกินคลีนช่วยเพิ่มความท้าทายให้ชีวิต อีกทั้งยังช่วยให้สุขภาพดีขึ้น เพียงแค่เริ่มต้นแบบค่อยเป็นค่อยไป และพยายามทำกินเอง เท่านี้ก็มีโอกาสสำเร็จเกินครึ่งแล้ว